Zou de schaaksport tot één van de beste series van 2020 kunnen leiden? Wel ja! De meesterlijke denksport speelt in ‘The Queen’s Gambit’ de hoofdrol samen met Beth Harmon, een verslavingsgevoelig, maar geniaal weeskind.
Spoileralert: lees deze recensie niet, als je de serie nog gaat bekijken.
Gebaseerd op het gelijknamige boek van Walter Thevis, volgen we in ‘The Queen’s Gambit’ het verhaal van Beth Harmon, een weeskind dat door de conciërge van het christelijke Methuen-weeshuis leert schaken. De op het eerste gezicht norse, maar goedaardige man ziet meteen het talent van de kleine Beth. Al snel wordt het kind sterker dan haar meester en mag ze haar talent beproeven tegen de beste spelers van de lokale middelbare school. Daarin slaagt ze wonderwel.
Krankzinnige genieën
Dat het leven van Beth geen lachertje is geweest, wordt prachtig geportretteerd door Anna Taylor-Joy, al speelt Isla Johnston ook de jonge Beth tot de perfectie toe. Het verlies van haar moeder en de afwezigheid van haar biologische vader rust als het dreigende zwaargewicht op haar schouders. Beth raakt al op jonge leeftijd verslaafd aan kalmeringspillen die ze gebruikt om het schaakspel in haar hoofd te spelen. Al snel wordt duidelijk dat ook Beth’s moeder mentale problemen had, iets wat het schaakgenie gaandeweg beseft en herkent in zichzelf. Zijn genieën niet altijd krankzinnig?
Wat volgt is het turbulente leven van Beth. Verslaafd aan drank en kalmeringspillen manoeuvreert ze zich tussen winst en verlies. De makers weten tot de perfectie de spanning van het schaken naar het scherm te vertalen alsof het een middeleeuws zwaardgevecht is. Nog nooit kregen we het zo warm van die denksport.
Zoveel meer dan schaken
Al is ‘The Queen’s Gambit’ zoveel meer dan schaken, het is verder ook een teletijdmachine. Zo worden de 50’s en 60’s prachtig weergegeven. Dat gaat van het grimmige weeshuis tot de kleurrijke woonst van Beths adoptieouders of tot de 60’s sfeer op de schaaktornooien. Het zet aan tot nadenken want welk kind van vandaag kan zich nog een wereld voorstellen zonder Spotify of YouTube? In de 50’s dansten ze op de muziek die op televisie speelde. Dat zijn we bijna vergeten, toch?
‘The Queen’s Gambit’ is één van de beste series die Netflix dit jaar lanceerde. Officieel is het een dramaserie, maar het is zoveel meer dan dat. Liefde, verdriet, zenuwslopende spanning en plot twists maken het een indrukwekkende rit van begin tot einde. De genialiteit van deze reeks zit in de ongewone alledaagsheid van Beths leven: een schaakspel van begin tot einde. Want kan het genie alles tot een goed einde brengen? Die vraag spookt van meet af aan door je hoofd. Wie zou ooit strontlazarus verschijnen op één van de belangrijkste partijen uit zijn leven?
